Hoe brengt u de boodschap van een echtscheiding over aan uw kinderen zonder dat hun angst, schuldgevoel of stress wordt verhoogd? Hoe zorgt u ervoor dat u uw eigen emoties niet 1 op 1 overbrengt op de kinderen zodat ze zelf de emotionele vrijheid behouden om hun keuzes makkelijker te maken? Wat vertelt u ze en wat zou je vooral niet moeten doen? In dit artikel probeer ik daar iets meer duidelijkheid over te geven, vooral ook omdat ik in mijn de dagelijkse praktijk als mediator vaak dit soort vragen krijg.
De onzekerheid voor uw kind
Voor kinderen is bij een echtscheiding de toekomst altijd onzeker. Maar ook voor u is het niet altijd even duidelijk wat er gaat gebeuren. Vaak zien kinderen meteen de veranderingen in uw gedrag, ze hebben meestal wel door dat vader en moeder veel ruzie hebben of niet meer op dezelfde manier als voorheen met elkaar omgaan. Er komen natuurlijk allerlei vragen van uw kind op u af. Het beste is om vooral eerlijk te zijn. Beter de waarheid vertellen dan de zaak verhullen, kinderen hebben het vaak direct door als u niet helemaal eerlijk tegen ze bent. Op dit moment heeft uw kind vooral het gevoel van vertrouwen nodig, en dat bereikt u niet door alle belangrijke veranderingen onder het tapijt te vegen. Dat betekent natuurlijk niet dat u ze alle details van de scheiding moet vertellen.
Kinderen hebben hun eigen rouwproces als het gaat om de scheiding van de ouders. Voor hen is de toekomst even onzeker als die van beide partners, belangrijk is dat u ze betrekt in de beslissingen die te maken hebben met hun leven. Wees geruststellend en vooral open, u moet vooral ook niet de emoties onderschatten die bij uw kind opspelen. Een simpel ‘het komt allemaal wel goed’ is vaak niet voldoende en doet afbreuk aan de waarheid. Probeer aan te geven dat het best wel moeilijk wordt, dat het niet zomaar iets is. Sommige kinderen halen het zelfs in hun hoofd dat ze misschien wel voor hun ouders moeten gaan zorgen, wat een omkering is van de ‘normale’ ouder-kind relatie. Probeer daarom ook niet de problemen te overdrijven.
Wat vertel je ze eigenlijk en wat als u het te kwaad krijgt?
Natuurlijk zult u aan uw kind uitleggen dat de echtscheiding vooral niet de schuld van uw kind is. De meeste ouders vinden deze boodschap de normaalste zaak van de wereld. En ook dat uw kind niet hoeft te kiezen tussen u of uw partner. Heel belangrijk is dat kinderen precies weten wat er in de nabije toekomst allemaal gaat veranderen, bij wie ze gaan wonen, of ze van school gaan veranderen, dat soort zaken dus. Voor het kind is het goed als u hier open over bent, dat u ze ook laat meebeslissen in uw afwegingen. Dit versterkt namelijk het onderliggende vertrouwen, wat ze in deze tijd nu juist nodig hebben. Maar wat als u het soms te kwaad krijgt als u in gesprek bent met uw kind? Probeer in ieder geval niet al te heftige emoties te laten zien, probeer op een beheerste manier aan te geven dat het voor u wel moeilijk is, maar niet onoverkoombaar. Uw kind mag best beseffen dat scheiden niet zo makkelijk voor u is.
Nog belangrijker, wat u zeker niet moet doen
Niet praten met de kinderen over uw scheiding of het uitstellen van de scheiding vanwege de kinderen levert u vaak niets op. Uw kinderen hoeven niet alles te weten maar toch zeker wel dat de scheiding eraan zit te komen en dat u en uw partner het niet zo gezellig meer met elkaar hebben. U kunt zelfs iets over de oorzaak vertellen, maar probeer vooral niet alle bijzonderheden aan het kind te vertellen. Probeer bij het bespreken van dit onderwerp ook niet de ‘ouderlijke autoriteit’ uit te hangen, die exact weet hoe het zit, de meeste kinderen kijken daar recht doorheen.
Wel is handig dat u met uw partner afspreekt wat u als mogelijke oorzaak van de scheiding aan uw kind vertelt. Zo krijgt uw kind een eenduidig verhaal te horen wat alles wat eenvoudiger maakt. Sommige ouders proberen rond deze tijd hun kind wat meer te verwennen, maar dit blijkt geen handige strategie, omdat er ook een moment zal komen dat deze extra verwennerij zal ophouden. Ook bij een echtscheiding profiteren uw kinderen het meest van constant gedrag van beide ouders en een daginvulling zoals ze die voorheen gewend waren.
Evenwicht in de situatie
Praten met de kinderen over een scheiding is belangrijk, vooral ook omdat de meeste kinderen doorgaans niet alleen afhankelijk zijn maar zich ook erg afhankelijk voelen. Plotseling komt een stabiele situatie voor hen op losse schroeven te staan, en dit kan veel frustratie en onzekerheid teweeg brengen. Hoewel de ouders vaak de neiging hebben om de kinderen af te schermen van alle veranderingen, is openheid toch nog altijd de beste remedie. U brengt evenwicht in het leven van uw kind als deze beseft dat hij of zij ook hierover altijd bij u kan aankloppen.
