Kinderen worden vaak meegezogen in het heersende schuld-denken rondom echtscheidingen, aldus psychologe Lieve Cottyn (gespecialiseerd in gezin en gezinsproblematiek). En dat maakt ze onzeker.
“We neigen naar beoordelingen over wat waar is en onwaar, over wie goed is of slecht, schuldig of onschuldig,” schrijft Lieve Cottyn in haar artikel ‘als ouders apart (gaan) wonen’.
Wat doen we daaraan?
Om te beginnen: praat mét je kind. Niet over. En neem je kind serieus (waarbij ‘serieus nemen’ niet hetzelfde is als ‘laten beslissen’). Het gaat erom dat kinderen een stem krijgen en vooral zelf oplossingen mogen aandragen. Kinderen willen dat er actief geluisterd wordt. “Het risico van de ander willen sparen is dat iedereen denkt te weten wat goed is voor die ander” aldus Cottyn.
Leren luisteren is …
En dat luisteren, dat moeten ouders leren. “Mijn vader en moeder weten beiden wat het beste voor me is. Maar aan mij wordt niets gevraagd,” schrijft een jongetje op een spelletjesforum. Zijn vriendje antwoordt: “O, ik probeer het al niet eens meer!”
… de ander een stem geven
Kinderen een stem geven betekent hun probleemoplossend vermogen vergroten, legt Cottyn uit. “Uit onderzoek blijkt dat kinderen die opgroeien met conflicten tussen ouders willen dat er met hen rekening gehouden wordt. Ze willen meepraten over de verblijfsregeling, ze willen meetellen, het gevoel hebben ertoe te doen.” Natuurlijk hoef je niet in details te treden maar het is dus wel belangrijk om het conflict bespreekbaar te maken. Maar hoe doe je dat? Cottyn: “Maak uitstapjes naar voorbeelden met klasgenoten, met vrienden: ‘Hoe ga je daar om met meningsverschillen?’ Het kind ervaart dat het van belang is om rekening te houden met de andere voorstellen en hun argumenten zonder dat van jezelf te verliezen.
Leg uit: er zijn meerdere waarheden
Het is belangrijk dat kinderen leren begrijpen dat er nooit één waarheid is, nooit één enkele stem. Mensen – ook ouders – denken verschillend over vele zaken en dat mag. Zorg ervoor dat kinderen begrijpen dat óók zij een mening mogen hebben en dat die mag afwijken van wat andere mensen denken. Je maakt kinderen sterker door ruimte te maken voor verschillende ‘waarheden’. Cottyn:“Kinderen kunnen leren onderscheid maken tussen wanneer hun ouder spreekt en wanneer de gekwetste mens in hun ouder spreekt.”
Afbakenen
Een andere belangrijke tip van de psychologe is dat de onderwerpen waarover het kind mag ‘meebeslissen’ afgebakend moeten zijn. Over moeilijke onderwerpen als ‘de verblijfsregeling’ moet een kind juist niet gevraagd worden waar hij of zij het liefst zou wonen. Maar je kunt wel bespreken wat hij of zij ervan vindt. Want juist deze zaken zijn belangrijk om met het kind te bespreken. Maar blijf bij het onderwerp en dwaal niet teveel af. En houd het overzichtelijk. “Stel eens voor samen een tekening te maken, op een groot blad, met twee huizen: een huis van pappa en een huis van mamma. Schrijf alle ideeën en voorstellen op. Kinderen schrijven en tekenen graag allerlei gedachten, gevoelens, symbolen en wensen op dat blad. Deze tekening wordt elk gesprek weer bovengehaald.”
Veiligheid
En tenslotte, let op veiligheid. Wat je tegen mama zegt blijft bij mama. Ze gaat er niet mee naar papa en ze gaat het ook niet zeggen in de rechtbank. Dat geldt ook voor papa. Niets geeft zo’n onveilig gevoel als weten dat alles tegen je gebruikt kan worden.
Lukken de gesprekken niet en dreigt het kind vast te lopen, informeer dan eens naar een programma waarbij kinderen worden begeleidt zoals KIES (Kind In Echtscheiding Situatie). Daar ontmoeten kinderen lotgenoten waar zij soms makkelijker hun gevoelens mee delen.
Gebaseerd op artikel ‘als ouders apart ‘ van Manivel.be
